تقویم تاریخ -30 اردیبهشت

1951م:در چنین روزهایی در ماه مه سال1951 جنگ نطق و مصاحبه میان ایران و انگلستان به اوج خود رسیده بود، درست مشابه وضعیتی که از آغاز سال 2006 میان ایران و آمریکا وجود داشته است. مقامات دولت انگلستان اقدام دولت ایران در ملی کردن صنعت نفت خودرا خلاف موازین بین المللی اعلام می کردند. در برابر آنان، دکترمصدق ضمن تفسیر عبارت حقوقی «حاکمیت ملی» تأکید می کرد که عمل ایران در این چارچوب بوده و از اختیارات دولت ایران است که مکلف است خواست ملت ـ ملتی که آن را برگزیده به اجرا درآورد و از تحریم و محاصره اقتصادی هم باک ندارد زیرا ملت آماده تحمل آن است. این جنگ سرد که از بهار سال 1330 آغاز شده بود تا زمان براندازی 28 مرداد1332 ادامه داشت.

1318ش:قبلا نوشتیم که طبق اعلامیه رسمی وزارت کشورکه اردیبهشت ۱۳۱۸ انتشار یافت، جمعیت شهر تهران بر پایه سرشماری اوایل همان ماه، ۵۳۱ هزار تن بود. مقایسه این آمار با آخرین سرشماری دهه 1370 نشان می دهد که در این فاصله جمعیت تهران بیش از 15برابر شده بود. تهران در دامنه کوه و روی کمربند زمین لرزه قرار گرفته است. در دهه 1340 طرح محدوده تهران به اجراء گذارده شده بود که در جریان انقلاب و پس از آن نادیده گرفته شد.

2005م:نیمه ماه مه 2005 سی ـ سپن 2، شبکه تلویزیونی بدون اعلان آمریکا ویژه بحث، اظهار نظر و میزگرد، به مطرح بودن (جهانی شدن) نظریه «موسی عالی» قاضی ایرانی و بیش از یک دهه معاون دادستان تهران اشاره کرد. این موضوع در یک بحث حقوقدانان مطرح شد و یک استاد رشته حقوق دانشگاه جورج تاون (مستقر در شهر واشنگتن) به تشریح و اهمیت این نظریه پرداخت که موسی عالی (گفته شد؛ متولد یزد) آن را به مدت بیش از یک دهه (دهه های 1340 و 1350) در تهران به اجرا گذارده بود. به اظهار استاد آمریکایی، قبلا از شاکیان که به معاون دادستان تهران ویژه ارجاع شکایات مراجعه می کردند خواسته می شد که آدرس دقیق طرف مقابل و اسناد متعدد ارائه دهند (اورا معرفی کنند و ...) که وقتگیر و پرهزینه و برای همه آنان امکان پذیر نبود (که کار پلیسی انجام دهند) و لذا از خیر رسیدگی (و حق خود) می گذشتند و در نتیجه انگیزه جرم باقی می ماند و گسترش می یافت و مرتکب نیز ترغیب به ادامه آن و احیانا شبکه ای می شد.

1799م:بالزاک روزنامه نگار و داستان نگار شهیر فرانسوی و یکی از مبتکران رئالیسم در ادبیات بیستم مه 1799به دنیا آمد و بسال 1850 درگذشت.

1958م:تاریخ روزنامه ها (رسانه های چاپی روزانه) در فصل ایران و در صفحه 123 خود، مه سال 1958 را ماهی نوشته است که بزرگترین شبکه جمع آوری خبر و توزیع نشریه در قاره آسیا، در ایران تکمیل و اعلام شد. این شبکه به ابتکار عباس مسعودی ناشر روزنامه اطلاعات و با تلاش و پشتکارداری یک روزنامه نگار به نام نورالدین نوری ظرف چهارسال تکمیل شده بود.

526م:بیستم ماه مه، به فاصله 767 سال از هم، کره زمین دو زمین لرزه مرگبار را تحمل کرد.

یکی از این دو زمین لرزه؛ در 20 مه سال 526 میلادی در انتاکیه (واقع سوریه آن زمان) روی داد و بیش از 250 هزار تن را کشت. این منطقه اینک در جمهوری ترکیه قرار گرفته است.

زمین لرزه دیگر روز؛ در سال 1293 میلادی «کاماکورا» ی ژاپن را تکانهای سخت داد و بیش از 30 هزار انسان را نابود ساخت.

1310م:به نوشته مورخان تاریخ تمدن، ساخت کفش برای پای چپ و پای راست، جداگانه، از ماه مه در سال 1310 میلادی متداول شد (ششصد و97 سال پیش در این ماه). برخی از کرونیکلها اختراغ کفش دولنگه را در روز بیستم ماه مه 1310 میلادی درج کرده و به حساب رویدادهای این روز گذارده اند. پیش از آن، کفش های هردو پا مشابه هم و یا به صورت مستقیم ساخته می شد، به گونه ای که هرلنگه را می شد برای هر دو پا استفاده کرد. رویه کفش هایی که دو لنگه اش مشابه بود، عمدتا به صورت بافتنی بود (گیوه) و یا تسمه ای، و تخت کفش سازها جدا از رویه سازها بودند.

1498م:وسکو دا گاما Vasco da Gama دریانورد پرتغالی بیستم ماه مه سال 1498 وارد «کالیکتCalicut» در جنوب غربی هند شد و با خود استعمار غرب را هم وارد قاره آسیا کرد که 509 سال است با چند بار تغییر لباس دادن هنوز ماندگار است. دا گاما هشتم ژوئیه سال 1497 پرتغال را با چهار کشتی به مقصد هند ترک کرده بود. وی پس از عبور از دماغه جنوب آفریقا (امید نیک!) و اندک توقف در موزامبیک عازم هند شده بود. او فاصله ساحل شرقی آفریقا تا ساحل غربی هند را ظرف 23 روز طی کرده بود.

1506م:بیستم ماه مه 1506کریستف کلمب (کریستوفر کلمبوس) که راه استیلای اروپائیان بر قاره آمریکا را باز کرد در ۵۵ سالگی در اسپانیا درگذشت. وی که در سال ۱۴۹۲ در چارچوب رقابت اسپانیا و پرتغال در یافتن راههای دریایی، در جهت غرب عازم هند بود به قاره ناشناخته آمریکا (ناشناخته برای ساکنان سایر قاره ها) رسید و جزیره ای را که امروز نیمی از آن جمهوری دومینیکن را تشکیل می دهد و نیم دیگر هائیتی، «هیسپانیولا» نامید و مقر حکومت اسپانیایی ها قرار داد و مقدمات بنای شهر «سانتو دومینگو» را در آن جزیره فراهم ساخت.

1506م:در مه سال 1506 در سوی دیگر کره زمین، دریانورد پرتغالی آلفونسو دوآلبوکرک «سکوتره» را در دریای عرب تصرف کرد و سال بعد (۵۰۷) با هدف تصرف جزیره ایرانی هرمز در مدخل خلیج فارس وارد آبهای ایران شد تا ناظربر راههای دریایی اقیانوس هند باشد.

1927م:بیستم ماه مه سال 1927 «چارلز لیندبرگ» هوانورد آمریکایی در میان استقبال بیش از یکصد هزار تن، پس از 27 ساعت پرواز و پیمودن عرض اقیانوس اطلس در پاریس فرود آمد. وی 19 مه با یک هواپیمای یک موتوره به تنهایی از فرودگاهی در لانگ آیلند (واقع در ایالت نیویورک و مجاور شهر نیویورک) به پرواز در آمده بود و بدون توقف، هزاران مایل فاصله دو قاره را پرواز کرده بود. این نخستین پرواز بدون توقف میان آمریکا و اروپا بود.

1927م:دولت انگلستان طبق قرارداد جده، بیستم ماه مه 1927حاکمیت ابن سعود (عبدالعزیز) را بر نجد و حجاز برسمیت شناخت که بعدا از ادغام آنها کشور سعودی به وجود آمد. کشور سعودی تنها مملکتی در جهان است که به اسم فرد نامیده شده است. به موجب توافق ماه مه 1916 انگلستان و فرانسه بر سر تقسیم سرزمین های عربی میان خود در صورت شکست امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول، جز سوریه و لبنان که سهم فرانسه قرار گرفت، قرار شده بود که مابقی از جمله حجاز در اختیار انگلستان قرار گیرد.

1892: اتحاد مثلث مرکب از آلمان، اتریش و ایتالیا تشکیل شد و اروپا یک گام به جنگ نزدیک گردید.

1900: دومین مسابقه های ورزشی المپیک در عصر جدید، در پاریس آغاز شد.

1902: خروج نیروهای آمریکایی که در جریان جنگ آمریکا و اسپانیا، کوبا را اشغال کرده بودند از این جزیره آغاز شد.

1992: هند نخستین ماهواره خود را بدون کمک کشوری دیگر ( با موشکی که ساخته بود ) در مدار زمین قرار داد.